Hoe maken we Nederland samen beter?

De aantrekkelijkheid van Nederland als vestigingsland staat onder druk, stelden topbestuurders tijdens rondetafeldiscussies, georganiseerd door EY. Een nieuw kabinet moet duurzame concurrentiekracht veiligstellen door langetermijnperspectief, oplossend vermogen en meer dialoog tussen overheid en ondernemers. André Wijnsma van EY schetst zes oplossingsrichtingen om de BV Nederland nu en straks te laten floreren.

Hoe kunnen een robuust vestigingsklimaat en duurzame groei de positie van de Nederlandse economie en het bedrijfsleven versterken in een veranderende wereld? Die actuele vraag stond centraal tijdens rondetafeldiscussies van EY met twintig ceo’s en cfo’s van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen, grote familiebedrijven en semipublieke organisaties.

De belangrijkste conclusies werden samengevat in het manifest Hoe maken we Nederland samen beter? Jeroen Davidson, bestuursvoorzitter van EY, overhandigde op 5 oktober het eerste exemplaar van het manifest aan Marnix van Rij, demissionair staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst (zie foto).

Nederland nog steeds in top-5 wereldeconomie

Behorend tot de vijf meest concurrerende economieën ter wereld heeft Nederland binnen- en buitenlandse bedrijven nog steeds veel te bieden, stelden de topbestuurders tijdens de bijeenkomsten. Positieve punten: de internationale oriëntatie, de beschikbaarheid van talent met een hoog kennisniveau en het innovatievermogen.

Versterking vestigingsklimaat door de 3 V’s

In de Nederlandse boardrooms leven echter ook zorgen, bijvoorbeeld over het gebrek aan langetermijnvisie en oplossend vermogen bij de overheid. Zeker nu door de demissionaire status van het kabinet belangrijke besluitvorming wordt uitgesteld. Een nieuw kabinet moet de hoeksteen van het Nederlandse vestigingsklimaat – visie, vertrouwen en voorspelbaarheid – versterken, aldus de C-suite bestuurders. De drie V’s vormen volgens hen een sine qua non voor de beslissing van (internationale) bedrijven en maatschappelijke organisaties om voor de lange termijn in ons land te investeren.

Ervaren knelpunten

Andere punten van zorg en ervaren knelpunten die genoemd werden door de bestuurders: stagnerende groei door infrastructurele beperkingen, een ongelijk internationaal speelveld voor verduurzaming, de krappe arbeidsmarkt en een verslechterend belastingklimaat. Een voorbeeld van dat laatste is het onlangs door de Tweede Kamer aangenomen amendement op het Belastingplan 2024 om de 30%-regeling voor expats in vijf jaar tijd af te bouwen naar 10%.

Zes oplossingsrichtingen voor duurzame concurrentiekracht

Nederland kan de sterke mondiale concurrentiepositie behouden en verder uitbouwen door een combinatie van toekomstbestendig vestigingsklimaat en duurzame groei. Op basis van de gevoerde gesprekken met bestuurders heeft EY zes oplossingsrichtingen geformuleerd om de BV Nederland nu én straks te laten floreren:

1. Formuleer een langetermijnvisie: waar wil Nederland over 25 jaar staan?
2. Creëer een burning platform van overheid, bedrijfsleven en wetenschap.
3. Investeer in de vitale infrastructuur.
4. Creëer een gelijk speelveld, faciliteiten en randvoorwaarden voor verduurzaming.
5. Hanteer een consistent fiscaal beleid en stimuleer (duurzame) innovatie.
6. Zorg voor de instroom van voldoende hooggekwalificeerd talent op de arbeidsmarkt.

Investeren in nextgen-ondernemerschap EU

Deze oplossingsrichtingen zijn mede gebaseerd op het EY Europe Attractiveness Survey 2023, waarmee de uitkomsten van de rondetafeldiscussies met Nederlandse bestuurders grote overeenstemming vertonen. De conclusie uit dat onderzoek: buitenlandse investeerders zijn positief over Europa, maar zien ook bedreigingen in een toenemende wereldwijde concurrentiestrijd. Om buitenlandse investeringen in de toekomst veilig te stellen, moet Europa zes prioriteiten stellen:

1. Hernieuw de aantrekkingskracht van Europa als de habitat van nextgen-ondernemerschap.
2. Intensiveer de steun aan het midden-en kleinbedrijf (mkb), dat de kwetsbare ruggengraat vormt van de Europese economie.
3. Versterk het vermogen van Europa voor het ontwikkelen van technologie én productie in alle sectoren.
4. Maak optimaal gebruik van het leiderschap van Europa op het gebied van klimaatverandering en versnel verduurzaming.
5. Ontwikkel nextgen-talent en breng competenties in lijn met de toekomstvisie voor Europa.
6. Bouw aan vertrouwen: moderniseer fiscaal beleid en regelgeving.

Gedeelde ambitie van overheid en bedrijfsleven

Het versterken van de positie van de Nederlandse economie in een dynamische mondiale concurrentieomgeving en geopolitiek krachtenspel vraagt om samenwerking, verbinding en lef om te investeren in een duurzame toekomst. De overheid moet daarbij het juiste klimaat voor verduurzaming scheppen. Het bedrijfsleven moet duurzaamheid durven promoveren naar het hart van de strategie. Met een gedeelde brandende ambitie van overheid en ondernemers voor duurzame groei, kunnen we ervoor zorgen dat de Nederlandse concurrentiekracht een vaste waarde blijft in de wereldtop van het bedrijfsleven.

Benieuwd naar de uitwerking van de zes oplossingsrichtingen in concrete actiepunten? Klik hier voor het document Hoe maken we Nederland samen beter?  

Of klik hier voor contact met André Wijnsma, Assurance Markets Leader EY Nederland.