Public governance

Martine Koedijk, sectorvoorzitter lokale overheden van PwC, bespreekt de rol, de taak en de mogelijke invulling van de auditcommissie van de gemeenteraad aan de hand van een groeimodel. Ook de relatie tussen auditcommissie en externe accountant komt aan bod. Raadsleden kunnen daarmee passende keuzes maken voor de invulling voor hun gemeente en de lokale verordening 213.

Strategisch partnerschap tussen bestuur en intern toezicht daagt uit tot meer inhoudelijk debat en het bespreken van zorgen, twijfels en dilemma’s, aldus Rienk Goodijk, hoogleraar en senior-adviseur GITP. Dichter tegen elkaar aan schuren, met voldoende besef van ieders eigen rol en verantwoordelijkheid.

Intern toezichthouders in pensioenfondsen, woningcorporaties en zorginstellingen hebben te maken met een woud aan regelgeving en gestapeld extern toezicht. Tips: creëer rolduidelijkheid en wees transparant. Maar vooral: laat je niet afleiden van de kerntaak. ‘Begin met de vraag: waartoe zijn wij op aarde?’

Het boek Strategisch partnerschap van Rienk Goodijk schetst een nieuw concept van governance. Daarmee stimuleert het bestuur en toezicht tot anders functioneren: vanuit maatschappelijk bestaansrecht en waardegedrevenheid, aldus recensent Jacques Gerards, directeur Bureau Bestuurlijk Advies.

Voor zelfstandig bestuursorganen (zbo’s) is een raad van toezicht niet langer vanzelfsprekend. Het kabinet zet in op organen met uitsluitend adviserende bevoegdheden, zoals een raad van advies en een audit committee. Bestuurders en toezichthouders van zbo’s moeten het momentum benutten om eigen keuzes te maken in de invulling van deze adviesorganen, adviseert Niek Verkaik, verbonden aan EY.

Participatiecommissarissen vertegenwoordigen de regionale ontwikkelingsmaatschappijen als investeerder in startup of scale-up, maar moeten tegelijkertijd het belang van de vennootschap centraal stellen. Ze kunnen hun ervaringen met die spagaat en andere dilemma’s voortaan delen bij het Governance Platform Regionale ontwikkelingsmaatschappijen. Dat voorziet in een grote behoefte, blijkt tijdens het eerste jaarevent. Want hoe bewaak je de balans tussen toezicht en advies? En wat doe je bijvoorbeeld als de investeerder een exit wil, terwijl je als commissaris weet dat die overname voor de onderneming te vroeg komt?   

Betere governance bij bedrijven met een publiek aandeelhouder is niet gebaat bij meer regels, maar bij meer begrip tussen spelers uit bedrijfsleven en overheid voor elkaars omgeving, aldus Onno van den Brink, vennoot van Custom Management Interim Directeuren. Hij pleit voor een uitwisselingsprogramma voor de private en publieke sector.

Het kabinet heeft onlangs definitief besloten ProRail om te vormen tot een zelfstandig bestuursorgaan. Weinig effectief en onnodig, aldus Hildegard Pelzer, directeur van Governance Support. Toezicht door de overheid is niet beter dan toezicht door een raad van commissarissen en kan leiden tot een spagaat tussen organisatie- en politiek belang.

Wroeten in het duister, groeien naar het licht; allemaal kanjers en toch gaat het mis. Het zwarte gat van de optimale governance… Zorg voor toezicht is volgens Jacques Gerards van Best Advies een boek met ‘verrassende en verfrissende invalshoeken’.