Participatiecommissaris neemt dynamiek innovatieve mkb’er serieus

Toezicht bij startups en scale-ups
Governance Platform ondersteunt bij uitdagende toezichtrol

Voor jonge en innovatieve ondernemers is een raad van commissarissen flink wennen. Tot ze ontdekken dat commissarissen een cruciale bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van hun bedrijf. Het Governance Platform van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) helpt participatiecommissarissen hun rol nog beter te vervullen.

Wanneer de NOM – de investerings- en ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland -   als medeaandeelhouder participeert in groeiende bedrijven, dan wordt er bij een bepaalde omvang een raad van commissarissen (RvC) benoemd. Deze raad heeft als taak om toezicht te houden op het beleid en de algemene gang van zaken. ‘De RvC fungeert als een klankbord voor de directie’, legt investment manager Annemieke Wouterse van de NOM uit. ‘Commissarissen vervullen een adviserende rol, maar ze houden ondernemers ook een spiegel voor. Zo zetten ze denkprocessen in werking en dragen ze bij aan visievorming.’

Kritische vragen

Wouterse begrijpt wel dat jonge starters en innovatieve ondernemers eerst wat weerstand hebben tegen een RvC. ‘Als je gewend bent om alles zelf te bepalen, dan is het lastig om opeens kritische vragen te krijgen over de stappen die je zet. Terwijl daar juist de grote meerwaarde zit van commissarissen. Zij prikkelen bedrijven tot hun beste kunnen en houden daarbij de belangen van alle stakeholders voor ogen: van werknemers, klanten en  leveranciers tot – in het geval van NOM-participaties – het maatschappelijk belang. Wij investeren publiek geld in de onderneming en dat maakt de rol van onze commissarissen extra uitdagend.’

Verdieping

De noordelijke participatiecommissarissen nemen die uitdaging serieus en zijn daarom blij  met het landelijke Governance Platform dat is opgericht door de vijf Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen, waaronder de NOM. Het platform lanceerde dit voorjaar een website die duidelijkheid verschaft over de rol en verantwoordelijkheid van toezichthouders die op voordacht van een ROM zijn benoemd. Verder stimuleert het platform verdieping en uitwisseling van kennis, zowel via de website als bij landelijke en regionale bijeenkomsten.

Andere dynamiek

‘Voor commissarissen in het algemeen wordt al best veel georganiseerd in de sfeer van opleiding en netwerken’, weet Wouterse. ‘Toch bleek er onder participatiecommissarissen behoefte aan een platform als dit. Vanuit de NOM investeren wij vooral in startups en innovatieve bedrijven, vaak mkb’ers met een dynamiek die afwijkt van de gevestigde orde. Het is fijn daarover te sparren met mensen die toezicht houden in vergelijkbare ondernemingen in andere regio’s. Deze commissarissen kunnen voor elkaar een betrouwbaar klankbord zijn bij strategische vraagstukken, dilemma’s of het opereren in nieuwe markten.’

Vernieuwen

De participatiecommissarissen kunnen voortaan aanhaken bij themabijeenkomsten die bijvoorbeeld zijn gericht op sectoren als high tech en life sciences, of op de bedrijfsdynamiek van vroege starters. Er zijn zowel regionale als landelijke bijeenkomsten en tussentijds kunnen deelnemers altijd een beroep doen op elkaar of grasduinen in de online kennisbank van het platform. Wouterse merkt dat het Governance Platform nu al enthousiasmeert. ‘Het stimuleert commissarissen om zichzelf verder te ontwikkelen en te blijven vernieuwen. In Noord-Nederland wisten ze elkaar al goed te vinden, maar zo’n landelijke uitwisseling brengt toch weer nieuwe informatie en energie. Dat komt ook de bedrijven ten goede waarbij ze als commissaris fungeren.’

Ervaren commissarissen

De RvC’s bij NOM-participaties bestaan meestal uit drie commissarissen, waarvan er over het algemeen één is voorgedragen door de NOM. Wouterse: ‘Soms vervult een investment manager van de NOM de rol van commissaris,  maar meestal benoemen we iemand uit ons netwerk. Het is belangrijk om in zo’n raad verschillende profielen te combineren. Het gaat om een gedegen mix van kennis en competenties, van financieel inzicht en kennis van interne organisatie tot ervaring met snelle groei, innovatie of een bepaalde markt. Daarom werken we graag met doorgewinterde ondernemers of ervaren mensen uit het bedrijfsleven.’

Balans vinden

Als investment manager weet Wouterse dat ervaring alleen geen garantie is om een succesvolle commissaris te zijn. ‘Om een eerlijk en kritisch klankbord voor de ondernemer te kunnen zijn, is er wel een bepaalde klik nodig. Zonder wederzijds respect en vertrouwen kun je als commissaris geen toegevoegde waarde bieden. Het is toch al een uitdaging om te balanceren tussen onafhankelijk toezicht en controle enerzijds en advies en coaching anderzijds. Zeker gezien de extra dimensie van het maatschappelijk belang dat participatiecommissarissen dienen. Maar als de ondernemer en de RvC die balans weten te vinden, dan kan de onderneming zich op een gezonde en succesvolle manier ontwikkelen.’

Klik hier voor meer informatie.